توضیحات معاونت علمی درباره شائبه های صادرات محصولات کرونایی، ارسال نمونه به 15 کشور - شهر وبلاگ

به گزارش خبرنگاران، چندی پیش خبری از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در خصوص صادرات کیت های تشخیص کرونای تولید شده در یکی از شرکت های دانش بنیان منتشر شد که شائبه هایی در خصوص این اخبار و صادرات کیت های تشخیصی ایجاد شد، ولی به گفته مسوولان این معاونت، صادرات از سوی شرکت های بخش خصوصی اجرا شده است و در این تعاملات بین المللی نمونه هایی از کیت های تشخیصی ایرانی به 15 کشور ارسال شده و در دو کشور مورد تایید قرار گرفته است.

به گفته آنها بیشتر این شرکت ها به دلیل چالش هایی که در حوزه تعاملات بین المللی دارند، معمولا با برند شرکت های دیگر اقدام به صادرات می کنند و این اقدام موجب شده تا شائبه هایی در این زمینه ایجاد شود.

ورود ایران به حوزه جدید صادرات محصولات دانش پایه

مهدی قلعه نوی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه مفهوم دانش بنیان مفهومی جدید است، اضافه کرد: ایران از حدود 10 سال قبل وارد حوزه دانش بنیان شده و این حوزه بسیار جوان است و مراحل رشد خود را طی می کند.

قلعه نوی، با اشاره به چالش های صادراتی پیش روی حوزه دانش بنیان ها، اظهار کرد: این چالش ها موجب شده که صادرات این حوزه پیچیده تر و دشوارتر شود.

وی ایران را کشوری واردکننده توصیف کرد و یادآور شد: ولی زمانی که وارد حوزه صادرات حوزه های صنعتی و پایه دانشی می شویم، کار دشوارتر می شود؛ از این رو ما مکانیزم هایی را در دو محور توانمندسازی و وارد شدن به عرصه های رقابت بین الملل برای تسهیل صادرات محصولات دانش بنیان تعریف کردیم.

رییس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به خدمات توانمندسازی این مرکز به شرکت های دانش بنیان در حوزه های صادراتی، خاطر نشان کرد: در حوزه توانمندسازی، شرکت های دانش بنیان را در حوزه صادراتی توانمند کنیم و الزامات مورد نیاز برای وارد شدن در عرصه رقابت را در اختیار آنها قرار می دهیم. این خدمات شامل آموزش، طراحی سایت و کاتالوگ تا مطالعات بازار و پیدا کردن کشورهای همکار می شود.

به گفته وی برای ورود شرکت ها به عرصه رقابت های بین المللی خدماتی چون اخذ استانداردهای بین المللی و کمک به شناخت بازارهای بین المللی ارائه می شود.

وی، ارائه این خدمات را به دلیل پایین بودن بنیه اقتصادی شرکت ها و عدم آشنایی آنها از بازارهای هدف دانست و یادآور شد: این خدمات با استفاده از ابزارهای خاصی است و این ابزارها دارای نواقصی است؛ از این رو این ابزارها در حال به روز رسانی است.

قلعه نوی با بیان اینکه در حوزه صادرات محصولات دانش بنیان متولی خاصی وجود ندارد، اظهار کرد: سازمان توسعه تجاری با حجم وسیعی از حوزه های مختلف وجود دارد و نمی تواند نیازمندی های شرکت های دانش بنیان را تامین کند؛ از این رو ما در عرصه های توانمندسازی و هم حوزه ورود به عرصه های بین المللی به شرکت های دانش بنیان خدماتی را ارائه می دهیم.

وی با اشاره به تشکیل 5 هزار شرکت دانش بنیان در کشور، گفت: مطالعات ما نشان می دهد که 10 درصد از این شرکت ها توانمندی و پتانسیل صادراتی دارند و از این تعداد 10 درصد، بخش قابل توجهی وارد عرصه های بین الملل شده اند و اقدامات خوبی را نیز اجرایی کردند و ما در تلاش هستیم تا این میزان شرکت های صادرکننده دانش بنیان را افزایش دهیم.

قلعه نوی ادامه داد: بر اساس برنامه ریزی های اجرا شده شرکت هایی که پتانسیل صادراتی دارند، تقویت خواهند شد و می توانیم درصد شرکت های صادر کننده محصولات دانش پایه را ارتقا دهیم.

توصیف صادرات دانش بنیان از زبان آمارها

رییس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری اضافه کرد: بر اساس آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته شرکت های دانش بنیان به میزان 700 میلیون دلار صادرات رسمی داشتند.

وی با بیان اینکه بخش عمده ای از صادرات این شرکت ها به کشورهای همسایه ریالی بوده و یا به صورت تهاتری اجرا شده است، یادآور شد: علاوه بر آن بخشی از صادرات دانشی این شرکت ها مربوط به نرم افزار و تولید محتوا بوده که صادرات این محصولات در آمارهای گمرک وارد نمی شود.

قلعه نوی ادامه داد: بر این اساس تحلیل ما این است که عدد 700 میلیون دلار را بعلاوه 1.5 برابر این عدد (700 میلیون دلار) کنیم تا عدد واقعی صادرات محصولات دانش بنیان تعیین شود. این عدد واقعی شامل صادرات محصولات دانش بنیان به کشورهای همسایه است که موضوعات گمرکی در آن مطرح نیست.

به گفته این مقام مسوول، آمار صادرات نرم افزار، محتوا، بازی در گمرک وارد نمی شود؛ چرا که تعاملات صادراتی میان شرکت ها اتفاق می افتد و از آنجایی که کالایی جا به جا نمی شود، عملا گمرک وارد فرآیندهای صادراتی نمی شود.

رییس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری بیشترین سهم صادرات محصولات دانشی را مربوط به حوزه زیست فناوری دانست و گفت: دارو و تجهیزات پزشکی بیشترین حجم صادراتی کشور در حوزه دانش بنیان ها را دارند.

محصولاتی کرونایی که راهی کشورهای دیگر شدند

قلعه نوی، با اشاره به اخبار منتشر شده در زمینه صادرات محصولات دانش بنیان مرتبط با پیشگیری و مقابله با کرونا، یادآور شد: ما به همت متخصصان، وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، توانستیم بر شرایط شیوع کرونایی کشور غلبه کنیم، به دلیل اینکه عمده نیازهای ما در کشور تامین می شود.

وی با بیان اینکه بسکمک از کشورها به دلایل اقتصادی و سایر موارد تصمیم می گیرند که به چه حوزه ای وارد شوند و چه حوزه دانشی را ارتقا دهند، گفت: در ایران با توجه به شرایط خاص بین الملل سعی کرده ایم تا همه محصولات مورد نیاز این شرایط را در داخل تولید کنیم.

رییس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی، با بیان اینکه عمده نیازهای کشور در شرایط شیوع ویروس کرونا در کشور تولید شد، اضافه کرد: معاونت علمی ریاست جمهوری نیز حمایت کرد و این ظرفیت را توسعه داد و از این طریق ظرفیت بزرگی از توانمندی های شرکت های دانش بنیان در این عرصه ایجاد شد و این ظرفیت به شدت قابلیت صادراتی دارد؛ از این رو برنامه ریزی کردیم تا صادرات محصولات مرتبط با کرونا شکل بگیرد.

قلعه نوی، برنامه های حمایتی این مرکز را حمایت های معنوی شامل قوانین و مقررات دانست و ادامه داد: قرار است با همکاری وزارت بهداشت تجهیزات پزشکی و ملزومات بهداشتی را در مواردی که مازاد کشور بوده، صادر کنیم و از سوی دیگر با وزارت صنعت، معدن و تجارت مذاکراتی برای رفع مقررات گمرکی را در دستور کار داریم. به طور کلی این موضوع چون حوزه جدیدی است، رفع چالش های آن زمان بر است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا محصولات مرتبط با پیشگیری و مقابله با کرونا به سایر کشورها صادر شده است یا خیر، توضیح داد: صادرات این محصولات از سوی شرکت های دانش بنیان خصوصی اجرا شده است و این شرکت ها بر اساس مصالح و بر اساس برنامه ریزی هایی که دارند، اقدام به صادرات محصولات تولیدی خود می کنند.

رییس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری خاطر نشان کرد: ولی با توجه به اینکه کشور همیشه مسایل و مسائل بین المللی ای را به دلیل وجود دشمنان قسم خورده در دنیا دارد، این کشورها همیشه به دنبال سنگ اندازی و ایجاد موانع برای کشور بودند، از این رو شرکت های دانش بنیان به هیچ وجه راغب نیستند که مکانیسم های صادراتی خود را شفاف بیان کنند.

وی اضافه کرد: بسکمک از اوقات این شرکت ها به نام شرکت های دیگری صادر می کنند و در برخی موارد برچسب شرکت های دیگری بر روی محصولات آن ها خورده می شود و در برخی موارد نیز این شرکت ها به عنوان محصولات نمونه صادر می کنند که عملا صادرات محسوب می شود.

قلعه نوی با تاکید بر اینکه بر این اساس ما هیچگاه نمی توانیم سندی در این زمینه ارائه دهیم، گفت: ما اصراری به ارائه سند برای صادرات محصولات دانش بنیان نداریم؛ چراکه دنیا آگاه است که ما چه کارهایی را اجرایی کردیم، ضمن آنکه کشورهای همکار نیز به دلیل چالش هایی که دارند، تمایلی ندارند دریافت محصولات ایرانی را پر رنگ کنند.

ارسال نمونه به 15 کشور

رییس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری با اشاره به صادرات کیت های تشخیص کرونای تولید شده از سوی شرکت های دانش بنیان داخلی، گفت: نمونه ای از این کیت ها به برخی کشورها ارسال شده و برخی از کشورها آنها را تایید کردند و صادرات این محصولات آغاز شده است.

وی ماسک ها و مواد ضدعفونی را از دیگر محصولات کرونایی ایرانی دانست که در حال صادر شدن هستند و اضافه کرد: از آنجایی که مازاد تولید ماسک را در کشور داریم، به صورت هفتگی صادر می شود.

قلعه نوی، دستگاه های اکسیژن ساز را از دیگر محصولات صادراتی شرکت های دانش بنیان نام برد و تاکید کرد: رویکرد صادراتی ما در این حوزه این است که وزارت بهداشت و صنعت، معدن و تجارت بی نیازی کشور را به این تجهیزات تایید کرده باشند.

این مقام مسوول، با اشاره به توانمندی شرکت های دانش بنیان در زمینه تولید تب سنج و پالس اکسیمتر، یادآور شد: صادرات حوزه مرتبط با سلامت و پزشکی و وارد شدن این محصولات به سایر کشورها نیازمند پاس کردن برخی از استانداردها است. این استانداردها در برخی از حوزه ها مانند ماسک و مواد ضد عفونی کننده کمتر و در کیت ها و تجهیزات پزشکی بیشتر است که خوشبختانه اخذ استانداردهای این محصولات در 5 تا 6 کشور در حال انجام است.

قلعه نوی در خصوص جزئیات صادرات کیت تشخیص کرونای ایرانی، گفت: شرکت ها در فاز اول نمونه تست محصولات خود را به 15 کشور ارسال کردند که برای دو کشور به مرحله عقد قرارداد رسیده است.

وی در خصوص حمایت های مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری برای دریافت استانداردهای بین المللی با تاکید بر اینکه ما در این زمینه دستورالعمل هایی را تدوین کرده ایم، خاطر نشان کرد: در برخی از حوزه ها مانند دارو و تجهیزات پزشکی دریافت استانداردهای بین المللی مهم است و بر اساس دستورالعمل هایی که ما صادر کردیم، بخشی از هزینه های اخذ استاندارد را ما می دهیم تا این محصول قابلیت های صادراتی را پیدا کند.