نقش فرش در توسعه تبریز برجسته می گردد، قالیبافان همچنان ناراضی اند - شهر وبلاگ

سال های سال است که فرش ایران و به خصوص فرش دستباف تبریز حرف اول این صنعت را در جهان می زند و صادرات این محصول به 80 کشور جهان و از سوی دیگر سهم 40 درصدی آذربایجان شرقی از این میزان صادرات، خود نمایان گر صندلی خاص کشور و استان در این صنعت هنری است.

انتخاب شهر تبریز به عنوان پایتخت فرش جهان و از سوی دیگر شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در سال 2018 دریچه امید جدیدی برای صنعت فرش دستباف کشور بازنموده است، دریچه ای که قالیبافان این شهر در آرزوی نفس تازه کردن در سایه آن هستند.

دریچه های امیدی که برای پیشرفت صنعت فرش باز می گردد

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری در مصاحبه با مهر با اشاره ای به نقش برجسته صنعت فرش در شکوفایی اقتصادی کشور و استان می گوید: در شرایط تحریم با مسائل زیادی درزمینهٔ فراوری و به خصوص صادرات فرش روبرو بودیم و البته باید به این مسائل به عنوان یک تجربه ارزشمند توجه کنیم، تجربه ای که در دوره پساتحریم می تواند مورداستفاده قرار گیرد.

احمد محمدزاده ادامه می دهد: شهر تبریز همیشه بافرش های دستباف خود شناخته می گردد و شاید کمتر کسی را در جهان یافت که آشنایی اندکی با صنعت و هنر فرش داشته اما شناختی نسبت به فرش دستباف تبریز نداشته باشد.

وی بابیان اینکه باید پس از این به دنبال توسعه صنعت فرش در استان باشیم، می گوید: فرصت جدیدی برای این صنعت به وجود آمده چراکه از سویی صادرات فرش پس از برطرف تحریم ها رونق خواهد گرفت و به دلیل زیبایی های خاص مورد توجه همه جهانیان قرار می گیرد و از سویی انتخاب این شهر به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در سال 2018 فرصتی دیگر برای مطرح کردن بیشتر صنعت فرش است.

محمدزاده می افزاید: اگر از فرصت های ایجادشده به خوبی استفاده کنیم حتی می توان این صنعت را به عنوان یکی از صنایع پرسود در کشور و به خصوص استان مطرح نموده و به وسیله آن برای چندین هزار نفر ایجاد اشتغال کرد.

کوشش برای دریافت عنوان پایتخت فرش جهان برای دومین سال

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی نیز در مصاحبه با مهر اشاره ای به شهر تبریز به عنوان پایتخت فرش جهان نموده و می گوید: افتخار بزرگی که سال جاری نصیب تبریز شد انتخاب این شهر به عنوان پایتخت فرش جهان بود و موجب بیشتر شناخته شدن فرش این شهر شد.

فرزین حق پرست ادامه می دهد: اما تمام کوشش خود را به کار می بندیم تا این عنوان را برای دومین سال متوالی در شهر تبریز نگه داریم چراکه سال بعد می تواند برای ارتقای فرش تبریز و رونق صادرات آن مشخص نماینده باشد.

وی می افزاید: اعضای شورای جهانی صنایع دستی بهار سال آینده مهمان تبریز بوده و در مورد معرفی پایتخت فرش جهان در سال آینده تصمیم می گیرند که میزبانی تبریز از این شورا به طورقطع می تواند در تصمیم آن ها مؤثر باشد.

اولین حراجی بزرگ بین المللی فرش جهان در تبریز

شهردار تبریز نیز در این میان از برگزاری اولین حراجی بزرگ بین المللی فرش جهان در این شهر خبر می دهد.

صادق نجفی با اشاره ای به رایزنی ها اجرا شده برای برگزاری این حراجی می گوید: طی رایزنی های اجرا شده با مسئولان سازمان صنایع دستی کشور این حراجی بزرگ سال آینده به میزبانی تبریز برگزارشده و علاوه بر تقویت اقتصاد فرش می تواند فرصتی برای حضور گردشگران نیز فراهم کند.

وی ادامه می دهد: هیچ کس نمی تواند قابلیت های ویژه شهر تبریز در صنعت فرش را نادیده بگیرد که همزمان شدن انتخاب این شهر به عنوان پایتخت فرش دستباف جهان، پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال 2018 و از سویی برگزاری این حراجی بین المللی به طورقطع می تواند به نفع صنعت فرش باشد.

تبریز رهبریت فراوری فرش کشور را به دست گرفته است

رئیس اتحادیه بافندگان فرش کشور نیز در مصاحبه با مهر به صندلی ویژه فرش تبریز در کشور و حتی جهان اشاره می نماید و ادامه می دهد: انتخاب این شهر به عنوان پایتخت فرش جهان گواهی بر این مدعا است، از سوی دیگر هم اکنون نزدیک به 40 درصد صادرات فرش متعلق به این استان بوده و هنرمندان زبده ای در این حوزه فعالیت می نمایند.

اسماعیل چمنی ادامه می دهد: اما اگر بخواهیم صادرات این محصول را رونق دهیم و بخواهیم آن را به یک صنعت حرفه ای در کشور تبدیل کنیم باید دید حرفه ای نیز به آن داشته باشیم.

وی می افزاید: به عنوان مثال می توان موسسه تخصصی فرش دستباف و حتی کمیسیونی ویژه در اتاق ایران و سازمان ملی فرش ایران تشکیل داد چراکه تا زمانی که با این دید درزمینهٔ فراوری و توسعه فرش دستباف ورود ننموده ایم نمی توان توسعه بیشتر آن را انتظار داشت.

چمنی ادامه می دهد: حتی اهمیت این کالای فرهنگی و هنری به قدری است که بتوان نسبت به ایجاد کمیسیونی بانام صنایع دستباف و بافتنی در مجلس اقدامات لازم را انجام داد چرا که گاهی احساس می گردد در کشور ما نسبت به صنایع دستی و هنری و در رأس آن فرش کم توجه می گردد درحالی که هم اکنون همگان در سراسر جهان قدر این محصول پرارزش را می دانند.

چهره ای دیگر از صنعت فرش؛ قالیبافان بدون چتر حمایتی

اما از تمام افتخارات صنعت فرش تبریز و صندلی ویژه کشوری و حتی جهانی آن بگذریم، نوبت به قالیبافانی می رسد که عمر خود را در پای دار قالی می گذرند و نشستن پای درد و دلشان چهره دیگری از صنعت فرش و مسائل و نارسایی های آن ارائه می نماید.

کریم رحیم زاد یکی از این قالیبافان حرفه ای است که به گفته خودش قالیبافی شغل پدر و اجدادش بوده و حالا وی نیز 60 سالی می گردد که پای دار قالیبافی عمر می گذراند، از همان روزهای کودکی.

وی از شرایط سخت کاری قالیبافان می گوید و ادامه می دهد: شاید کمتر کسی به سختی های کار قالیبافی و انواع بیماری های ناشی از آن اعم از درد چشم و بیماری های پوستی و تنفسی توجه دارد، شاید کمتر کسی می داند که تا کار بافت یک فرش به سرانجام برساند چه رنجی که نصیب بافنده اش نمی گردد و از طرفی به فروش نرساندن این قالی به قیمت واقعی که اندوه و تأسف خودش را دارد.

این قالیباف باسابقه ادامه می دهد: ازآنجایی که در بسیاری از مواقع نمی توانیم به طور مستقیم فرش فراوریی را به فروش برسانیم مجبور به فروش آن به دلالان باقیمت بسیار کم می شویم و کافی است تا سری به بازارهای بزرگ شهر بزنیم تا ببینیم این فرش ها با چه قیمتی در بیرون به فروش می رسد.

بیمه قالیبافی که قالیبافان را شامل نمی گردد!

رحیم زاد با اشاره ای به مسائل بیمه ای قالیبافان می گوید: سال ها برای بیمه شدن کوشش کردیم اما شاید 60 سال سابقه کار نیز برای بیمه شدن کافی نبوده است چراکه در طول سالیان گذشته باوجود مراجعات پی درپی نه تنها من بلکه بسیاری از افراد باسابقه در این حرفه نیز نتوانستیم بیمه شویم و برای خودمان نیز جای سؤال دارد که بیمه قالیبافی مختص چه کسانی است.

این قالیباف حرفه ای از وضع بد اقتصادی قالیبافان می گوید و ادامه می دهد: تمامی این سختی ها باعث شده است تا دیگر فرزندانم میلی به ادامه کار من نداشته باشند و شاید این را بتوان یکی از مسائل آینده فرش تبریز دانست چراکه نبود خلاقیت و نیروی جوان می تواند یکی از آسیب های هر هنر و صنعتی باشد که باید در این خصوص نیز فکری گردد.

شهر تبریز هم اکنون عنوان پایتخت فرش جهان را یدک می کشد، قالی دستباف آن به یکی از محصولات صادراتی کشور تبدیل شده و کمتر کسی است که با شنیدن نام قالی ایران، به فکر تبریز و هنر قالیبافان ورزیده این شهر نیفتد.

اما در میان اقدامات صورت گرفته برای معرفی این شهر به عنوان پایتخت فرش جهان برای دومین سال پی درپی و از سوی دیگر گسترش صادرات آن پس از لغو تحریم ها، شاید باید اندکی پای صحبت تمامی قالیبافان این خطه نشست، قالیبافانی که شهر تبریز، عنوان پایتختی فرش جهان را مدیون کوشش آن هاست.