دشت هویج (گرچال) - شهر وبلاگ

دشت هویج (گرچال)

دشت هویج، یا دشت گرچال (آگرچال)، نام گستره ای کوچک و زیبا بالا دست روستای افجه، در نزدیکی لواسان است. با یک تا یک و نیم ساعت پیاده روی از روستای افجه به سمت شمال (در امتداد رودخانه و در راستا مالرو) می توان به این دشت زیبا و مرتفع رسید. روستاییان و دهقانان می گویند که علت نامگذاری این مکان به دشت هویج این بوده که در گذشته در این دشت هویج کشت می شده است. هرچند که امروزه هیچ اثری از کشت هویج در آن یافت نمی گردد.

اما نام باستانی گرچال در گویش ایرانیان دارای معنی زیبایی است. گر و یا آگر در زبان پارسی به معنی آتش است و همان است که به آذر به آتش ایزدی تبدیل شده است. هنوز هم واژه گر گرفتن به معنی شعله ور شدن آتش در زبان فارسی به کار می رود. اگر نوروژی (آتش نوروزی، آتشی که به هنگام جشن نوروز افروخته می گردد) در میان نمودها جایگاه ویژه و خاص خود را دارد. با توجه به اهمیت آتش در ایران باستان و نقش آن در تاریخ تمدن می توان گزینش این نام پرمعنی را بر این کوهستان سرد و پر برف ایران زمین به خوبی انگاشت. چال هم پسوند مکان به معنی جایگاه است. گرچال به معنی جایگاه ایزدی است. قرار گرفتن این دشت در میان کوه های سر به فلک کشیده برج ریزان (3650متر)، پرسون (3100متر)، آتشکوه(350متر) و مهرچال(3920متر) هم به آن نقشی همچون یک آتش دان داده است. آتش دانی که به مردم امکان زندگی و مبارزه با دیو سرما را داد. کوتاه اینکه این دشت، سرزمین آتش ایزدی بوده است. همان دشتی در البرز که فرانک، گریزان از ستم ضحاک ماردوش و سوگوار همسر جوانش آبتین، فریدون خردسال را در آنجا به دشتبان سپرد. دشت سوئسون (سووشون یا سیاوشان) به معنی دشت سیاووش و روستای کند، با پیشینه تاریخی سه هزار ساله، نیز در همان نزدیکی قرار دارند.

فرا کند آمد فریدون گرد

سروش آن موقع تاج شاهی سپرد

این آتشکده در 10کیلومتری شهر نیمور در نزدیکی محلات واقع شده است که طبق معمول به علت موجود نبودن هیچ گونه تابلوی مشخصی برای یافتن آن باید دست به دامان قوه جهت یابی خود و ساکنان نیمور بگردد تا نشانی دقیق آن را به شما بدهند.

این آتشکده در 10کیلومتری جاده نیمور به دلیجان واقع شده است. تنها یک تابلوی سبزرنگ بسیار کوچک، پیش از کارخانه های سنگ بری، که در میان تابلوهای کارخانه های سنگ بری گم شده، نشانه این آتشکده است.

جاده آسفالته معدن سنگ که شما را تا دهکده آتشکوه می رساند. دهکده ای کوچک و زیبا با چند خانه قدیمی و سنتی که شاید ساکنانش مطلع نباشند که ثروت بزرگی به نام آتشکده آتشکوه چسبیده به ده آنها در نزدیکی آنها واقع شده است.

آتشکده به مانند تمامی آتشکده های نیاکانمان، بنای چهارطاقی است که چندین ستون آن را سر پا نگاه می داشته اما اکنون تنها دو ستون از ستون های آن به جای مانده است که ظاهراً میراث فرهنگی در آنجا نیز در پی ترمیم و بازسازی است. زیبایی غروب آفتاب را در کنار آتشکده تماشا و سفر در طول زمان 2000 سال پیش و تصور اینکه ایرانیان باستان در دل تاریکی کویر و در کنار آتش پاک در این مکان با خدای خویش راز و احتیاج می نموده اند خود لذتی است دیگر که فقط و تنها فقط بستگی به تخیل شما دارد و بس.

با تشکر از آقای جعفر سپهری

منبع:نشریه جوانان امروز شماره :2110

/ن